Metehan UD/ EGEDESONSÖZ – 1’inci derece arkeolojik SİT statüsüne sahip Klazomenai Antik Kenti’nin nekropol (mezarlık) alanının çevresinde geçtiğimiz günlerde elektrik kablolarının yer altına alınması için başlatılan kazı çalışmalarında yeni tarihi kalıntılara ulaşıldı.
Kepçe ile yapılan çalışmalar sırasında binlerce yıllık çok sayıda mezar lahitine ve arkeolojik buluntuya rastlanıldı. Arkeolojik buluntular Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanları tarafından altına alınırken bölgedeki çalışmalar durduruldu.
‘ÇALIŞMALAR ENDİŞE VERİCİ’
Çalışmaları yakından takip eden Ekinoks Çevre ve Kültür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Başak Yasemin Kumaş “Farklı kaynaklardan aldığımız bilgilere göre o bölgede kepçeler çalışırken çıkan buluntulara rastlanılmış. Yetkililer gelip oradan alıyor. Fotoğraflarda da gözüküyor, bazıları tahrip de görmüş. Orada gezdim, sokaklar boyunca kazı yapılıyor. O kazılarda ne çıkarıldı, ne tahrip edildi bilinmez. Çalışmalar sırasında başıboşluk var ve bu da endişe verici.” dedi.
‘TEKRAR 1’İNCİ DERECE İLAN EDİLMELİ’
Bölgenin daha önce 1’inci derece arkeolojik SİT statüsüne sahip olduğunu da hatırlatan Kumaş “Bu bölge eskiden 1’inci derece antik kentmiş, daha sonra dereceleri düşürülmüş ama bu yapılırken bölgede ne var, ne yok bakılmamış. Arkeolojik SİT kararları düşürülerek ya da kaldırılarak bölge imara açılmış. Bu bölgede hem Tarım Kanunu hem de Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na aykırı bir şekilde yapılaşmamızı sürdürdük ama son yıllarda bir hız aldı. Biz bu alanların tekrar 1’inci derece arkeolojik SİT ilan edilmesini ve yapılaşmaya kapatılmasını talep ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
KLAZOMENAİ ANTİK KENTİ HAKKINDA
Oniki İon kentinden biri olan Klazomenai, MÖ 4000 yıllarından itibaren iskan görmüş olan Urla Limantepe mevkiindedir ve Demir Çağında kurulmuştur. Geometrik dönemde (M.Ö. 900-650) apsidal ve dikdörtgen planlı evlerde oturan Klazomenaililer, kentlerini M.Ö. 7. yüzyılda bir sur duvarı ile çevirmişlerdir.
Arkaik yerleşme, Pers işgaliyle MÖ 546 civarında kesintiye uğramış olup Perslerin ılımlı yönetimiyle M.Ö. 525-520 civarında eski kent alanlarına geri dönüş görülmektedir. Zeytinyağı üretim işlikleri ve yerleşimin yaygınlaşması M.Ö. 6.yüzyılın son çeyreğinde yükselen refahı göstermektedir. MÖ 499'da patlak veren İon İsyanı sonrasında M.Ö. 5. yüzyıl başlarından itibaren, Klazomenai,Karantina adasında artık bir ada kenti olarak yaşamını sürdürecektir. Daha sonra, fikir ve çıkar ayrılıkları kentte ikili bir iskâna sebep olmuştur. MÖ 4. yüzyılın ilk yarısında Atina sempatizanı olmayan bir grup halk, Limantepe mevkiinde, Khyton adıyla anılan ızgara planlı yeni bir kent kurarlar. Anakaradaki bu yerleşim, M.Ö. 350 dolaylarında terk edilmiştir. Bu tarihten sonra Klazomenaililer anakarayı tarım amaçlı olarak kullanmış, yaşamlarına Karantina adasında devam etmişlerdir.