Valilik yargı tarafından durdurulan temizlik işi için hazırlanan ÇED dosyasını kabul etti ve yeni süreç başladı. Çevreci avukatlardan ‘bilime’ sürece katkı koyma çağrısı geldi.
Mehmet İŞLER / EGEDESONSÖZ - - Gaziemir’de bahçesine gömülü radyoaktif atıklar nedeniyle ‘İzmir’in Çernobil’i olarak adlandırılan kurşun fabrikası kentte yaklaşık 4 yıldır gündem olmaya devam ederken istif alanını temizlik sürecinde flaş bir gelişme yaşandı.
İstif alanında 2014 yılında başlatılan bertaraf süreci çevreci avukatlar tarafından yargıya taşınmış, Valilik tarafından Turanlar A.Ş. tarafından yapılan temizlik için verilen ‘Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) gerekli değildir’ kararı 2015 yılında İzmir 2.İdare Mahkemesi’nden dönmüş. Aynı mahkeme yine 2015 yılının Mayıs ayı sonunda alandaki temizlik çalışmaları için yürütmeyi durdurma kararı vermişti.
Yargı kararının ardından alanın bir an evvel gerekli önlemler alınarak temizlenmesi için çevreci avukatlardan bakanlığa, valiliğe ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’na yeni bir ÇED süreci çağrısı gelmişti.
Bu çağrı İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından yapılan duyuruyla karşılık buldu. Turanlar firması ÇED dosyasını hazırlayarak kuruma sundu. Valilikten yapılan açıklamada dosyanın onaylandığı ve yeni ÇED sürecinin başladığı duyuruldu.
Açıklamada,
“İzmir ili Gaziemir ilçesi Sakarya Mahallesi mevkiinde TURANLAR ATIK YÖNETİMİ GERİ DÖNÜŞÜM ÇEVRE ÖZEL SAĞLIK HİZM. VE ENERJİ NAK. TİC. A.Ş. tarafından yapılması planlanan ASLAN AVCI DÖKÜM SAN. VE TİC. A. Ş. FİRMASINA AİT FABRİKA SAHASINDAKİ RADYOAKTİVİTE BULAŞMIŞ ATIKLARIN FİZİKSEL YÖNTEMLERLE AYIKLANMASI, TEMİZLENMESİ İLE KURŞUN, ALÜMİNYUM, ÇİNKO, BAKIR CURÜFU, TALAŞI, PARÇASI, TOZU, ÇAPAKLARINI KAPSAYAN TEHLİKELİ VE TEHLİKESİZ ATIKLARIN GERİ KAZANIMI projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan ÇED Başvuru Dosyası Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 8. maddesi doğrultusunda incelenmiş ve uygun bulunmuş olup, projeye ilişkin ÇED Süreci başlamıştır. Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci tamamlanana kadar süreç ile ilgili her türlü bilgiler ve projeye ilişkin görüş, soru ve öneriler İZMİR Valiliğine (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderilebilir.İlgililere ve kamuoyuna duyurulur” ifadelerine yer verildi.
CANGI’DAN BİLİME DAVET!
Davacı olan çevreci avukatlardan Arif Ali Cangı süreç hakkında Egedesonsöz’e konuştu ve İzmir’de üniversiteleri ve yerel yöneticileri sürece katılmaya davet etti. Cangı, “Geçmişte ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verilmişti. Onu mahkemeden iptal ettirdik. Danıştay da onayınca kesinleşti ve ÇED sürecini başlatmak zorunda kaldılar. Doğrusu da bu zaten… Bu aşamadan sonra kendiliğinden yürüyen bir süreç olmamalı. Bu mesele bizlerin, İzmir’in yaşamını ilgilendiriyorsa hatta ülkede sembol olacaksa aslında bu ÇED sürecine herkesin katılması lazım. Süreçte üniversitelerin uzmanlarıyla bu sürece katılması lazım. Burası ayrıştırmanın zararsız bir şekilde nasıl yapılacağına dair bir laboratuar olacak. Aynı zamanda halkın katılımının da sağlanması lazım. Ekoloji hareketleri, mahallelerin kanaat önderleri, İzmir’in yerel yöneticilerin katılımının da sağlanması gereklidir. Bu ayrıştırmanın denetimle, bilimsel doğrulara göre yapılması sağlanmalıdır. Bu Türkiye açısından bir örnek oluşturacak. ‘ÇED gerekli değildir’ kararının iptali davasını açarken amacımız buydu. İzmirlilerin denetiminde bilimsel müdahaleyle bu sürecin işletilmesini savunuyorduk. Şirketin tek başına tasarrufuna bırakılmaması gerekir” ifadelerini kullandı.