Başkanlar Kurulu Üyeleri ve Komite temsilcilerinin katıldığı toplantının “aydınlanma” bölümünün konukları saygın bilim insanları Prof. Dr. Jülide Kesken ve Prof. Dr. Özkan Yıldız oldu. İki akademisyen de seçimlerin Türkiye için yaşamsal önemine dikkat çekti. Kesken ve Yıldız özetle şunları dile getirdi: Prof. Dr. Jülide Kesken iki farklı açıdan şu an içinde bulunduğumuz durumun analiz edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Öncelikle küresel anlamda yaşanan değişimin ve bu değişimin aktörlerinin iyi anlaşılması gerekliliği üzerinde durdu.
Bugün bir anlamda 3. Dünya Savaşı’nın zaten yaşanmakta olduğunu ve bu değerlendirmenin ABD- NATO, Avrupa,Rusya, Çin ve Türkiye üzerinden okunmasının önemini vurguladı. Tüm bu dinamiklerin Türkiye siyasi ortamını üzerindeki etkilerini değerlendirirken ülkenin bir anlamda tam da bir yol ayrımında olduğunu belirterek, stratejinin demokratize edilebilmesi için Altılı Masa’nın önemli bir deneyim ve fırsat olduğunu dile getirdi. Prof. Dr. Özkan Yıldız ise, “2017 Referandumuyla malum, Türkiye’de rejim değişti. ‘Yürütmeci başkanlık modeli’ olarak tanımlanan ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildi. Kuvvetler ayrılığı, parlamenter sistem (meclis), bağımsız ve tarafsız yargı, denge balans sisteminde ciddi sorunlar ve boşluklar ortaya çıktı. Siyasal sistemde parti rekabeti yerini ittifak rekabetine bıraktı. Seçim kazanma %50+1’e ulaşma aritmetiğine indirgendi. %50+1’e ulaşılması hedefi, farklı ideolojik geleneğe, seçmen tabakasına ve siyasi kimliklere sahip partilerin ‘ittifak ruhu içinde’ ilkeler ve strateji bağlamında, ‘nasıl bir Türkiye vizyonu’ sorusu kamuoyunun merakla beklediği yanıt beklediği soru oluyor. Halihazırda, Cumhur ittifakı ve Millet ittifakı iktidar ve muhalefet alanını genişleterek 2023 seçimlerine hazırlanıyor. Bunun yanı sıra üçüncü veya dördüncü ittifak arayışları ve yoklamaları da olanca hızıyla devam ediyor. İttifak siyaseti, Türkiye siyasal ekosisteminde yeni sosyoloji ortaya çıkarmıştır. İttifakı oluşturan partiler ve liderleri Türkiye’nin “ortak iyisi-doğrusu-güzeli” adına bir araya gelmeleri, konuşmaları, diyalogla sorunları ve çözümleri müzakere etmeleri, birbirlerini etkilemeleri ve değişime zorlamaları yeni bir siyaset anlayışı ve kültürünün oluşmasına işarettir.” diye konuştu.