EGEDESONSÖZ - İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği (İZDEDA) Kurucu Başkanı Haydar Özkan, SONSÖZ TV'de Gazeteci yazar Muhittin Akbel'in sorularını yanıtladı.
Depremzedelerin hala çözüm bekleyen sorunları olduğunu belirten Özkan, son seçimlerden sonra hiçbir milletvekilinin kendilerini ziyaret etmediğini söyledi. Depremin üçüncü yılı geride kalırken "Unutulduk" diyen Özkan, rezerv alandaki konutların depremzedelere verilmesi gerektiği görüşünü tekrarladı.
BİZİ GÖRMEZDEN GELİYOR
Depremzedelerin şu anda yok olmak üzere olduğunu öne süren Haydar Özkan, "Tam bir felaket yaşıyoruz" dedi ve ekledi:
"Şu anda öyle çok ihmal ediliyoruz ki, hiç kimse bizi görmüyor. Herkes bizi görmezlikten geliyor. Sadece devlet değil, yöneticiler de görmezlikten geliyor. En çok sırtı sıvazlanan derneğiz, gidiyoruz kapılarını çalıyoruz, sırtımızı sıvazlıyorlar, sonra geri dönüyoruz. Bizim ılımlı tavrımızdan böyle oluyor. Bu saatten sonra ılımlı davranacak bir şey kalmadı. Çünkü inşaatlar başladı. Yüzde 0,79 faizle kredi çekeceğiz diye müteahhitlerle anlaştı depremzedeler. Halk Konut Kooperatifi ile de anlaştılar. Sıkıntıya sokan konu emsal konusu. Emsale kimse sahip çıkmadı, İZDEDA sahip çıktı bir de İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Tunç Soyer sahip çıktı. Emsale karşı ilçe belediye başkanlarının yaptığı sıkıntılar var. Depremzedeler, müteahhitle anlaştı. Müteahhit belli bir meblağ belirledi. İlk başta 350 bin 500 bin lira artı emsali bana vereceksiniz, inşaatı yapacağım, dedi. Ekonomik kriz gelince ben yapamam dedi müteahhit. Üstüne para istedi. Bizden istenen para, 900 bin-1 milyon lira seviyesine çıktı. Mecburen çıktı. Depremzede onu ödemezse mahkemeye çıkacak. Yerinde kalan malzeme depremzedenin malzemesi. İstemeye istemeye kabul etti depremzede. Müteahhitler konutları yaptı, 20 tane 30 tane binanın kaba inşaatı bitti, bu sefer ince inşaat durdu. Müteahhit hesapladı, fazladan emsali satarım oradan ince inşaata girerim dedi. Para yok, kredi yok. Satamadı da. Ne oldu? Yine süreç tıkandı. Halk Konut Kooperatifi sürecinde de tıkanma var. Bilal Çoban başkanımız, Aytekin Keskin arkadaşımız ve Büyükşehir Belediyesinden birkaç arkadaş, bu işe yoğunlaşmış durumda ama sonuçta bir tıkanma var. Bu modelin iyi bir model olduğu görülüyor ama bize sahip çıkan yok."
BAYRAKLI BELEDİYESİNDEN 9 AYDIR RUHSAT ALAMAYAN APARTMANLAR VAR
Halk Konut Kooperatifi uygulamasının CHP'nin seçim beyannamesine bile girdiğini hatırlatan Haydar Özkan, bu konuda şunları söyledi:
"Problem nerede, inanın bilmiyorum. Bayraklı Belediyesi konuyla ilgili paydaşların arasında ama oradan da yarar göremiyoruz. Bayraklı Belediyesi’nin desteğini görmedik şu zamana kadar. Geçtiğimiz yıla kadar destek olacaklarını söyledi şu anda ruhsatlarımızla ilgili sıkıntı çekiyoruz. Belediye başkanıyla görüştüğümüz zaman bire bir bana söyleyebilirsiniz diyor. Bayraklı’nın yarısı yıkıldı ama Bayraklı’da ruhsatlı alan 30-40 tanedir. Çıkıp resmi açıklamayı yapabilirler. Bazı yetkilerle görüşmekte sıkıntı çekiyoruz. Depremzedelerin feryatları var. 8-9 aydır hala ruhsatlarını alamayan apartmanlar var. Belediyelerin yavaşlığı, bizi umutsuzluğa götürüyor. Sorun bizimle ilgili değil ‘müteahhitlerinizle görüşün’ diyorlar. Vatandaş geldiği zaman bize, yani derneğimize tabii ki ilgileniyoruz. Bizzat belediyeyle görüşüyoruz, eksiklikleri gidermeye çalışıyorlar ama şöyle bir gerçek var: Bayraklı Belediyesi’nde bu işe bakan personel artırılsın diye çok söyledik. Ruhsat almakla ilgili sorun çıkacak, dedik ve çıktı. Personel sıkıntısından dolayı bu sorun uzadıkça uzadı."
BİNALARIN TESLİMİYLE İLGİLİ CİDDİ SORUNLAR VAR
30 Ekim depreminde devletin açıkladığı 79 bin 272 adet orta ve az hasarlı bina olduğunu hatırlatan Haydar Özkan, "3 bin adet ağır hasarlı, 1600 tane proje alanında, 7 proje alanında eksikli olarak zemin artı 5, zemin artı 6’ya düşülerek yapılan konutlarımız var. Bunun yanında rezerv alanında yapılan yapılar var. Ağır hasarlılara teslim edildi. Teslimle ilgili büyük sıkıntılar var. Orada kalan 1500 - 2 bin bina var. O binaların depremzedelere satılmasıyla ilgili isteklerimiz var. Bunlar, yapılmayan ve netlik kazandırılmamış konular. Emlak Konut'un sistemin içerisine girmesi için talepte bulunmuştuk. 13 proje oldu daha da artabilir. Biraz daha esnek davranıp fazlalaşmasını istiyoruz. Halk Konut projesi ilgi gördü, 48 tane kooperatife ulaştı. Yapılanların arasında inşaatı ilk biten Dilber Apartmanı. Şu anda ince inşaatı yapılıyor. Yaklaşık olarak 80 bine yakın konutun arasında yapılanlar 300 tanedir ama içine giren yok şu anda" diye konuştu.
ORAYA PEKALA ÖĞRENCİ YURDU YAPILABİLİRDİ
Rezerv alanda 8. etapta 250 dairenin, öğrenci yurdu olması için Gençlik ve Spor Bakanlığı'nca satın alınmış olmasını değerlendiren Haydar Özkan, bu konudaki düşüncelerini şöyle özetledi:
"250 tane konut satıldı. Öğrencileri orada barındırmak çok güzel bir şey ama devletimiz oraya konut yaparken, pekala öğrenci yurdu da yapabilirdi. Yer uygundu. Oraya öğrenciler gelmesin diyen yok tabii ki. Fakat şu bir gerçektir ki, oradaki binalar depremzedelerindir. Depremzedeler dışında hiç kimseye verilmesini istemiyoruz. Bu konuda çok uğraştık ama hiçbir sonuç elde edemedik. Çünkü herkes ketum. Çevre Şehircilik bakanlığına gidiyoruz, TOKİ’ye gidin diyorlar. TOKİ kapı duvar! Satışlar için Spor bakanlığına gidiyorsun zaten satın alan o. Jandarma, doktorlar herkes oradan lojman istiyor. Herkese yer yapılabilir ama şu anda yapılan konutlar bize yetmiyor. Ağır hasarlılar geçti .200 kişilik mevcut vardı onlar da oraya geçtiler. Geri kalan dairelerin, orta hasarlılara satılmasını istiyoruz. Orta hasarlıların mevcudu 8 bin civarı. Hepsinin konutları yıkıldı, şu anda kiradalar. Orta hasarlılar ortada kaldılar. Az hasarlılarda oturmayın dediler. Bakan Murat Kurum, bu sözü depremzedelere bizim yanımızda söyledi. Oturmadılar, çıktılar. Test edildi, bu andan itibaren oturabilirler, dendi. Az hasarlılardan yıkılanlar da var, 3 yıl oldu dile kolay. Kimse bizi görmek istemiyor. Bir şey yokmuş gibi davranıyorlar; bu da bizi kahrediyor. İnşaatları biten konutların boşu boşuna durmasına gerek yok. Verilsin depremzedeye. Listemiz Binali Yıldırım'da."
GEREKİRSE BAĞIMSIZ ADAY OLARAK ORTAYA ÇIKARIM
Depremzedelerin baskısı ve ısrarı nedeniyle Bayraklı Belediye Başkanlığına aday olmayı düşündüğünü belirten Haydar Özkan, bu konuya açıklık getirdi:
"Çok büyük baskı vardı üzerimde, milletvekili seçimleri öncesi de. Dertlerimizi meclise taşı, diyordu depremzedeler. Tekrar maceraya atılmak istemiyorum. Siyaset benim ilgi alanım değil. Biz evlerimize kavuşmak istiyoruz. Bizim siyasetle işimiz yok. Evime kavuştuktan sonra köyüme gidip tavuk beslemeyi düşünüyordum. Şimdi tekrar gündeme gelmeye başladı bu konu. Partililerin birbirlerini yemeleri, depremzedelerin umutlarını kesiyor. Sonra bana dönüp, bizi siz temsil edin, başkan olun, diyorlar. Görev verilirse, kaçmam elbette. Kaçmadığımı cümle alem gördü. Biz bir ekip olarak elimizi, gövdemizi taşın altına koyduk ve elimiz eziliyor şu an orada. Oradan çıkmak için herhangi bir şey yapılacaksa yaparız ama şu anda bir karar vermiş değilim. Baskı var, arkadaşlarımla ve ailemle bunu konuşmam lazım. Önümüzdeki süreç ne doğurur bilemem. Hangi parti konusuna gelince. Geçmiş dönemde kendime göre bu sistemin içine girmeden önce kendime göre bir partim vardı. O partiyle özdeşleştiğimi bilirler. Çözüm noktasında herhangi bir parti olabilir. Bağımsız bile olabilirim, bununla ilgili süreci izlemem lazım. Bağımsız aday olun kazanmak zor. Ama sonuçta deprem diye bir gerçek var. Eğer başkan olursam, devletin gücünün arkasında olduğunu depremzedeye hissettiririm. Biz sadece depremle ilgilenmedik. Emsalle ilgilendik. Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdik. Öğrencilerimizi okuttuk. Depremin olduğu zaman o şokla iş adamları çok büyük katkılarda bulundu. 250 – 300’den fazla burs bulduk. Psikolojik destek sağladık. Geçmiş dönemdeki valimiz katkılar sağladı. Derneğimize psikolog getirdik, yardımlarda bulunduk. Öğretim görevlileriyle görüştük. Deprem konferansları verdik, yan derneklerimizden destek aldık. Neler yaptığımızı vatandaş görüyor."
MİLLETVEKİLLERİ, DERTTEN UZAK KALALIM, DİYORLAR
Kahramanmaraş depreminde yıkılan evlerin yerine yapılacak binaların bir yıl içinde bitirileceği sözünün verildiğini hatırlattığımız İZDEDA Kurucu Başkanı Haydar Özkan, duygularını şöyle özetledi:
"İnşallah 1 yıl içinde bitirirler. Ne desem bilemiyorum. Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık misali bizim işimiz. Bizden 10 ay önce Elazığ’da deprem oldu. Orada konutlar 3-4 sene içinde yapıldı. Oradaki ağır hasarlıların tespiti fazla olduğu için konut sayısı fazla oldu. Bizdeki inşaat sayısı az oldu. 5 bin civarı devletin yapmış olduğu konut var. Diğerleri devletin yükümlülüğünde değil. Onlar yaptık diyor, doğru yaptılar, kanunen öyle. Orta hasarlıları ne yapacağız bu insanlar vergi ödemiyor mu? Bizden 10 ay önce orada deprem oluyor, konutlar yapılıyor. Eksik olanları da bu sefer geliyor, 6 Şubat depreminden sonra afet bölgesi ilanına Elâzığ da giriyor. İzmir niye girmiyor? İzmir’in ne suçu var? Elazığ’da CHP’li milletvekili cumhurbaşkanı ile görüştü, konu çözüldü. Bizde niye olmuyor? Yeni milletvekillerinin bizden haberi yok. Daha bize gelen, kapımızı çalan kimse yok. Ne yaptınız, ne derdiniz var, diyen yok. Yeni milletvekilleri ya medyada yazılanları okumuyorlar, ya da dertten uzak kalalım, diyorlar. Kesinlikle unutulduk. 6 Şubat depreminden sonra İzmir depreminin esamisi okunmuyor. Hiç deprem olmamış gibiyiz. Bizim levhamız vardı, deprem zamanında... İzmir depremzedeni unutma, diye yazmıştık. İzmir unuttu. Herkes unuttu. Yerel seçimler yaklaşıyor, yarın kapımızı çalan çok olur ama biz aptal değiliz biz sadece mağduruz."
UZUNDERE KONUTLARINI SUİSTİMAL EDENLER VARDI
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Uzundere konutlarında ağırladığı depremzedelerin 1 Ocak 2023'te tahliye edilmesi gerekirken sürenin 31 Mayıs'a kadar uzatılmasına rağmen oradan çıkmak istemeyen vatandaşlarla ilgili yorumlarda bulunan Haydar Özkan, "Belediyenin yaptığı doğruydu" dedi ve şunları söyledi:
"Büyükşehir Belediyesi'nin Uzundere konutlarından depremzedeler daire almadılar ama belediyenin yaptığı işlem bana göre doğruydu. Uzundere'de 250, konteyner kentte 250 kişi kaldı. Kaç depremzedemiz vardı? 80 bin. Orantılarsak, buralarda oturanların sayısı düşük kalıyor. Depremzede Uzundere’de oturdu önce 6 aylığına sonra 1 yıllığına verildi. Tekrar uzatıldı ama depremzede dedi ki ben burada oturayım, elektrik su faturası yok, her şey bedava! Bunun da bir sonu olmalıydı tabii ki. Hem konteyner kentle ilgili hem Büyükşehir belediyesisin aldığı kararı doğru buluyorum. Hak sahiplerinin rezerv alandaki konutlar yapıldıktan sonra çıkmaları gerekiyordu çıktılar ama bazıları bu konuyu suistimal etti."