Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Türkiye’de hayvancılık sektörü her geçen yıl biraz daha kan kaybederken, kırmızı et fiyatlarındaki yükseliş de durdurulamıyor. Geçen hafta 209 lira olan karkas etin fiyatı, dün itibariyle 16 lira zamlanarak 225 lira oldu. Bu zammın ardından bir hafta önce 300 lira olan bir kilo kıymanın kilosu da 30 liralık artışla 330 liraya yükseldi. Kuşbaşı 390, biftek 420, bonfile ise 500 lira oldu. Bazı yerlerde karkasın kilosunun 230 lirayı bulduğu, bayram sonrası kıyma fiyatının 350’yi görmesinin hiç de sürpriz olmayacağı konuşuluyor.
EVCİM: KESİLECEK İNEK DE, DOĞURACAK İNEK DE KALMADI
Kemalpaşa Halilbeyli’de yıllardır besicilik yapan Abdullah Evcim, bugün yaşanan sıkıntıyı çok uzun süre önce tahmin ettiklerini ve gerekli uyarılarda bulunduklarını belirterek, “Kimse bizi dinlemedi. İnekleri kestik. Kesilecek inek de kalmadı, doğuracak inek de yok. Biz doğuracak değiliz ya!” dedi ve besicilerin içinde bulundukları durumu şu sözlerle anlattı:
“Bu günleri biz üreticiler, çok önceden gördük. O zaman dedik ki, devlet, şu yem fiyatlarındaki artışı durdursun, baş edemiyoruz. Dedik ki, üreticinin sütüne hak ettiği parayı versin, inekler kesime gönderilmesin. Dedi ki, böyle giderse, kırmızı eti reçeteyle almak durumunda kalacağız. Hiç kimse bizi dinlemedi ve bugünlere geldik. Evet; karkas fiyatı 209 liraydı, 225 liraya yükseldi. Bazı yerlerde 230 lira. Biz besiciler cepten yiye yiye tükendik. Benim 200 büyükbaş hayvanım vardı, bugün 100 tane bile yok. Borçlandık. Ha bugün düzelir, ha yarın düzelir umuduyla direndik ama dayanacak gücümüz kalmadı. Markette geçen yıl bir kilo süt 5 liraydı, bugün 30 lira. Et fiyatını söyleyemeye dilim varmıyor. 2021 Aralık ayında karkas fiyatı 52 liraydı, bugün 225 lira. Bu kadar artışı hiç kimse beklemiyordu. Hayvan sayısı hızla azalmaya devam ediyor. Bugün şartları zorlayıp kesilecek birkaç hayvan bulabiliyoruz ama yakında onu da bulamayacağız.”
BARAK: KIYMA 330 LİRA DEMEYE UTANIYORUM
Kasap Cumali Barak da bir esnaf olarak artan et fiyatlarından şikayetçi olduğunu söyledi. Müşteri sayısının her geçen gün azaldığını, sattığı et miktarının da sürekli düşüş eğiliminde olduğunu anlatan Barak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İşlerimiz her geçen gün biraz daha azalıyor. Biz kasaplar eti kafamıza göre fiyatlandırıyormuşuz gibi bir algı var. Aldığımız karkas ete göre fiyatlar belirlenir oysa. Karkas fiyatı yükseldikçe, ister istemez bizim satış fiyatlarımız da artıyor. Son dönemlerde satış miktarımız da çok düştü, kazancımız neredeyse rutin giderlere yeter durumda. Yani para kazanmıyoruz bu işten. Eskiden bayram öncesinde işlerimiz artardı. Herkes bayram sofrası kurmak için et alırdı. Dolayısıyla biz de müşteriye yetişmek için bir, ya da iki eleman alırdık işe. Ya şimdi? Sinek avlıyoruz. Hiç kimse bayramda misafir kabul edip bayram sofrası kurmayacak ki, bayram öncesi alışveriş yapan yok. Bayram gelmiş neyimize, pozisyonundayız. Bir kilo kıymanın kilosunu 330 liradan satmak zorundayım. Fakat bu rakamı müşteriye söylerken inanın çok utanıyorum, sıkılıyorum.”