Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Konut satışlarında fiyatlar, büyük bir hızla yükselmeye devam ederken, satışların iyice azaldığı öne sürüldü. İzmir Emlak Komisyoncuları Başkanı Mesut Güleroğlu, piyasanın artık eskisi gibi olmadığına vurgu yaparak, “Şu anda elimizde kiralık ev yok. Olanlar da zaten ateş pahası. Enflasyonun zirve yaptığı ortamda, arzın talebi karşılamadığı dönemde gerek konut kiraları, gerekse satış fiyatları inanılmaz arttı. Ancak satış oranları, bu pahalılık yanı sıra başka sebeplerden dolayı yüzde 70 geriledi” açıklamasında bulundu.
KONUTUN BEDELİNİN YÜZDE 80’İ KREDİYLE KARŞILANIRDI
3+1 bir konutun en düşük kirasının 5 bin lira olduğunu hatırlatan Başkan Güleroğlu, en yüksek kiranın da 15 liraya kadar çıktığını ifade etti. 15 bin liralık fiyatın, villalar değil, standart bir daire için geçerli olduğuna işaret eden Başkan Güleroğlu, konut satışlarında inanılmaz bir düşüş yaşandığını anlattı. Bankaların 500 bin liraya kadar kredi verdiğini, ancak bu rakamın bir işe yaramadığını belirten Başkan Güleroğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bankalar 500 bin liraya kadar konut kredisi veriyor, vermesine... Ancak 500 bin lira kredi ihtiyacı karşılamıyor. Çünkü en basit evin fiyatı, 1 milyon lira. 500 bin lira kredi çektin, 500 bin lira da cebinden koyman lazım. Bu parayı kim verebilir? Kısa zaman öncesine kadar bir evin fiyatının yüzde 20’sini vatandaş karşılardı, kalanını, yani yüzde 80’ini kredi çekebiliyordu. Bugün itibariyle 1 milyon liralık konutun en fazla 500 bin liralık kısmını kredi olarak veriyor. Bu yüzden piyasada çok fena tıkandı.”
KANUN; KONUTLARI GERÇEK DEĞERİNDE SATIN, DİYOR
31 Mayıs 2022’de çıkan 538 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun da konut satışlarının azalmasında etkili olduğunu belirten Başkan Mesut Güleroğlu, “Kanun diyor ki, konutların satışı gerçek değeri üzerinden yapılacak. Mesela evinizi satışa çıkardınız, bir siteye ilan verdiniz, satış bedelini 2 milyon lira olarak gösterdiniz. Gelir İdaresi, ilanda verilen rakamı ihbar kabul ediyor ve sizin peşinize düşüyor. Aradaki farktan doğan gelir vergisini istiyor. Bu da hem alıcı, hem satıcı için sorun oluyor. Usulsüzlük vergisi ödediğinizde evin fiyatı daha da artmış oluyor. Yüzde 4 tapu masrafı olduğunu düşünürsek, 2 milyon liralık evi gerçek değeri üzerinden sattığınızda 80 bin lira ödemeniz gerekir. Bir örnek daha verelim. Zamanında 300 bin lira değer göstererek bir ev satın aldınız. Beş yıl sonra aynı evi 4 milyon liraya satıyorsunuz. Gelir İdaresi, aradaki 3 milyon 700 bin liralık farkı gelir kabul ederek sizden yüzde 40 gelir vergisi istiyor. Tüm bunlar yüzünden insanlar, ev satın almaktan korkar oldu.”
İKİNCİ EL KONUTLAR ARTIK SATILMIYOR, SATILAMIYOR
Kredi çekemeyen vatandaş, cebinde peşin parası yoksa, ev alma hayalinden uzaklaşmak zorunda kaldığını anlatan İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İkinci el konutlar satılmıyor, satılamıyor. Çünkü başta kredide olmak üzere pek çok sorun var. Belli bir kesim de olsa, sıfır konutları alanlar da zaten kredi çekmeden o konutu alabiliyor. Şu anda konut satışları yüzde 70 oranında düştü. Konut fiyatları değil, satış oranları düştü. Bazı yayın organlarında konut fiyatlarının düştüğü yolunda haberler yer alıyor. Bu gerçeği yansıtmıyor. Konut satış oranlarında geçen yıla büyük gerileme var.”