Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği, geçen hafta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Yeni yönetmelik, elektrik üretimi için yürütülen madencilik faaliyetlerinin, tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına izin veriyor. Ayrıca sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetler için geçici tesisler inşa edilmesine, kamu yararı dikkate alınarak bakanlıkça izin verilebilecek. Bu arada madencilik yapan firmanın, faaliyetin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski haline getireceğini taahhüt etmesi yeterli olacak.
ESKİDEN KOMİSYON ÜYELERİ BİLE BÖYLE GİRİŞİMLERE RET OYU VERİRDİ
Bakanlıkça yapılan bu hamlenin ardından pek çok ilde “Zeytinime Dokunma” başlıklı eylemler gerçekleştirilirken, bu konuyu Ege’nin Zeytin Baba’sı olarak tanınan, 33 yıl boyunca Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı olarak görev yapan, zeytinciliğe hayatını adamış Cahit Çetin ile görüştük. Geçmişte de zeytinlik alanlarda maden arama konusunun defalarca gündeme geldiğini, konunun tartışıldığı komisyonlarda görev yapanların bile ret oyu verdiğini hatırlatan Zeytinlerin Efendisi Cahit Çetin, “Komisyon üyeleri bile böyle bir şey gündeme geldiğinde zeytin lehine oy kullanırdı. Şimdi yönetmeliklerle zeytinliklerin madene açılmasını sağlamaya çalışıyorlar. Bundan büyük üzüntü duyuyorum” dedi.
SAAT KULESİNİN ALTINDA MADEN VAR DESELER, ORADA DA MI MADEN ARAYACAKLAR?
Tarım ve Hayvancılık eski Bakanı Mehdi Eker döneminde zeytinciliğe büyük yatırımlar yapıldığını, hatta 700 bin ton zeytin hedefi konduğunu belirten Tariş’in efsane Başkanı Cahit Çetin, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Atılan son adım, hiç şüphesiz doğru bir adım değil. Bir zeytincilik hedefi kondu eski Bakan Mehdi Eker zamanında. 700 bin ton zeytin hedeflendi. Bu hedefe ulaşmak için bir yığın yatırım yapıldı. Devlet, hala bir yandan zeytine yatırımlarını sürdürürken, diğer yandan zeytin alanlarını madenlere açmasına anlam veremiyorum. Hangisi doğru? Maden mi arayacağız, zeytin mi yetiştireceğiz? Maden arayacaksak,Türkiye’nin maden arayacak bir sürü yeri var. Son derece değerli zeytinin altına mı giriyor şu madenler? İzmir’de Saat Kulesi’nin altında maden var deseler, orada da mı maden arayacaklar?”
TAŞINAN ZEYTİNİN ESKİSİ GİBİ ÜRÜN VERMESİ 50 YILA MAL OLUR
Bir ürünün değerinin, diğer bir ürünün değerine terk edilemeyeceğini savunan Cahit Çetin, “Maden de bu ülkenin bir kaynağıdır, değeri, önemli bir unsurudur. Hiçbir şekilde madenciliğe karşı değiliz elbette. Eğer arazinin üstündeki cevheri görmeyip de toprağın altındaki cevheri ararsanız, zeytinciliği yok edersiniz. Zeytini, zeytinciliği maden için terk etmek çok büyük yanlıştır. Çünkü zeytin, madenden daha zengin bir cevherdir” dedi ve maden aranacak bölgedeki zeytinlerin taşınmasıyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Taşınma hadisesi esasında pratikte çok anlamlı değildir. Zeytin ağacını evet başka bir yere taşırsınız. O zeytin ağacının, eskisi gibi verimli hale gelmesi için 50 yıl lazım. Çok rantabl olmayan, tamamen psikolojik bir çalışmadık. Zeytini öldürmedik, kesmedik, taşıdık, demek için bunu yapıyorlar. Zeytin ağacına boşuna ölümsüz ağaç dememişler. Taşırsınız, nereye dikseniz, orada tutunur, yaşama bağlanır. Bu, zeytin ağacının ölmezlik özelliğindendir. Fakat taşınan zeytinin vereceği mahsul, yerinden sökülmeden önce verdiği mahsulün 10’da biri bile olmaz. Zeytini taşımakla, yapılan tahribatı karşılayamazsınız. Yerin altındaki madeni bir defa alırsınız, ama yerin üstündeki zeytin ağacından asırlar boyunca ürün alırsınız. Toprağın üstündeki serveti, altındaki maden için yok etmek, hangi mantığın ürünüdür, bilemiyorum. Yerinden sökülüp taşınan zeytin, ancak parklara süs olur.”
GERİ ADIM ATMALARINI ÜMİT ETMEK İSTİYORUM
Madenin, zeytine tercih edilmesinin hiçbir mantıklı tarafının bulunmadığının altını çizen Cahit Çetin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Maden de ülkemizin bir cevheridir. Maden cevheri için, zeytin gibi en değerli cevheri yok etmek isteği nedense sadece bizim ülkemizde var. Zeytinlere yönelik bu hareket nedeniyle hem ülkem adına üzülüyorum, hem de devletin koyduğu 700 bin ton zeytin hedefinden uzaklaşacağımız için üzülüyorum. Bu konuda geri adım atarlar mı? Geri adım atmalarını ümit etmek istiyorum. Çünkü devlet, kendi yaptığı yatırımı kendi eliyle tahrip ediyor. Kamu yararı var diye binlerce zeytin ağacının varlığını yok edecek bir çalışma kesinlikle doğru bir çalışma değildir. Umarım bu yanlıştan dönülür.”