Metehan UD / EGEDESONSÖZ – Türkiye'deki betonarme yapıların ilk örneklerinden olan ve yapım aşamasında çimentosu Romanya, demiri Almanya, kerestesi de İtalya'dan getirtilen, 1928 yılında yapılan Kardiçalı Han’ı geçtiğimiz aylarda depreme dayanıksız olması nedeniyle boşaltılmıştı.
Geçmiş dönemlerde kentin ticaret merkezlerinden birisi olan ve aktif olarak kullanılan Kardiçalı Hanı, önce 2019 yılında çıkan yangında, daha sonra da Seferihisar ilçesi açıklarında 2020 yılında meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki İzmir Depremi'nde zarar görmüştü.
Yaklaşık 40 hissedarın bulunduğu tarihi Kardiçalı Han’ı, 35 milyon dolar, yani yaklaşık güncel kurla 1 milyar 130 milyon TL’den satışa çıkarıldı. Kardiçalı Ailesi’nin 3. kuşak temsilcilerinden, tanınmış iş insanı Tuncay Özilhan’ın eşi Emine Özilhan ile Macit Erzel ve Cemal Çiftçiler’in en büyük hissedarı olduğu tarihi Kardiçalı Hanı ilgisizlikten dolayı hırsızların da mekanı olmuştu.
BÜYÜKŞEHİR MECLİS GÜNDEMİNDE
Ancak hanla ilgili yeni bir gelişme daha yaşandı. Kaderine terk edilen Kardiçalı Hanı için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden hamle geldi. Kamulaştırma ile ilgili komisyonların raporu İzmir Büyükşehir Belediyesi Temmuz Ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda meclis üyelerinin onayına sunuldu. Kararın meclisten oy çokluğu ile geçti.
İlgili meclis gündemi şu şekilde:
İzmir ili, Konak ilçesi, Akdeniz Mahallesi, tapunun 77 pafta, 951 ada, 2 parsel numarasında, İzmir 1 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun Kararı ile 1. Derece Taşınmaz Kültür Varlığı olarak tescilli, tapuda “2863 sayılı yasaya göre 1-B Yapı Statüsünde olduğundan koruma altına alınmıştır.” beyanı bulunan kent tarihi için önem arz eden Büyük Kardiçalı Hanı'nın korunmasını sağlamak ve kamu yararı gözetilerek hizmete açmak üzere, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7. maddesinin "o" bendine dayanılarak Kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlamak, bu amaçla bakım ve onarımını yapmak, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa etmek amacıyla, yürürlükteki 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında "TM-Ticaret Seçenekli Konut" kullanım koşuluna isabet eden; Konak ilçesi, Akdeniz Mahallesi, 951 ada, 2 no’lu parsel numaralı taşınmazın kamulaştırma işlemlerinin yapılabilmesi için, Belediyemizin 2020-2025 yıllarını kapsayan 10. Beş Yıllık İmar Programına ek olarak alınmasına ilişkin İmar ve Bayındırlık – Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonları Müşterek Raporu. (İmar ve Şehircilik Dai.Bşk.E.2005113)
KARDİÇALI HANI HAKKINDA
Büyük Kardiçalı Han, İzmir'in tütün ticaretinde isim yapmış ailelerinden Kardiçalı ailesi (Kardiça, Batı Tesalya'da bir kenttir) tarafından 1928'de inşa edilmiş ve Türkiye'de betonarme mimarinin ilk örneklerinden biri olan (İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü binasından sonra ikinci) ticari amaçlı bir yapıdır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında, neoklasik bir yaklaşım içinde gelişen ve Osmanlı dini yapılarının dekoratif mimari unsurları kullanılarak oluşturulmaya çalışılan ulusal mimarlık akımının ürünlerinden biri. Konak'ta Cumhuriyet Bulvarı ile Mimar Kemalettin Sokağı'nın kesiştiği köşede konumlanıyor.
Kardiçalı Han yaklaşık 4 bin 824 metrekare kapalı alana sahip. Birinci derece kültürel miras kategorisindeki bu bina, halihazırda boş halde zemin kat ve 2 normal kattan oluşmakta. Zemin katları, dışarıdan da erişimin mümkün olduğu ticaret alanlarına ayrılmış. Bu şekilde farklı büyüklüklere sahip ticaret alanlarıyla çevrelenmiş olan tarihi han, kat yüksekliği bakımından da modern yapılardan daha avantajlı konumda. 100’den fazla odası bulunan hanın koridorları da yüksek tavanlara sahip. Koridorlar hanın ortasında bulunan ve hanın çatısından zeminine kadar inen bir açıklıktan aydınlanıyor.