Diren ÇELİK/EGEDESONSÖZ- 1 Eylül tarihinde av yasağının kalkması ile birlikte balıkçılar ağlarını denizlere bırakmayı sürdürüyor. Balık avında ise geçtiğimiz yıllara göre düşüş olması dikkat çekiyor.
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, Egedesonsöz’e yaptığı değerlendirmede balık avında son 4 yılda yüzde 32’lik düşüşe dikkat çekti. Yaşar ayrıca vahşi avcılık sebebiyle balık popülasyonunun tehlike altında olduğunu altını çizdi.
KÜÇÜK BALIKLARA EN AZ BİR KERE ÜREME ŞANSI VERİLMELİ
Prof. Dr. Yaşar açıklamasında “Türkiye'de balık avı maalesef son 4 yıldan beri azalıyor. TÜİK verilerine göre 2019'da 374 bin olan balık avı, 2020'de 291 bin, 2021'de 262 bin, 2022 yılında ise 254 bine düştü. Yani son 4 yılda yüzde 32 azalmış durumda. Bana göre bunun iki önemli nedeni var. Birincisi ve en önemlisi av baskısı… Maalesef ülkemizde ciddi kontroller yapılmıyor. Örneğin küçük balıkların en az bir kez üreme şansı verilmesi için ağ gözeneklerinin daha geniş olması ve yavruların buradan geçmesine izin verilmeli. Ayrıca denizlerimizde zaman zaman kota uygulanmalı. Örneğin 1992 yılında Pinatubo yanardağının patlaması ile hava sıcaklığının 0.5 derece düşmesi sonucu müthiş bir kuraklık yaşanmaya başlanmış ve Kanada balık stoklarını korumak için Atlantik’te balıkçılığı 2 yıl boyunca yasaklamış ve sonraki yıllarda da kota uygulamıştır” dedi.
KARADENİZ'DE HAMSİ STOKLARI 50 BİN TONA DÜŞTÜ
Uyarıların dikkate alınmadığını belirten Yaşar, “Türkiye'de ise Karadeniz'de bu kuraklık sonucu hamsi çok azalmasına karşın, bilim dünyasının tüm uyarılarına rağmen herhangi bir yasaklama ya da kota konmamıştır. Hatta balık ağlarının gözlerinin büyütülmesi gerektiği ile ilgili tüm uyarılar da kulak arkası edilince maalesef Karadeniz'de hamsi stokları 50 bin tonlara kadar düşmüştür” açıklamasını yaptı.
TARIM BAKANLIĞI'NIN BALIK AVINI YASAKLAMASI YA DA KOTA KOYMASI GEREKİR
Popülasyon kaybındaki bir diğer nedenin yağışlardaki düşüş olduğunun altını çizen Prof. Dr. Doğan Yaşar şunları söyledi:
“2020 sonrası yağışlarda azalma mevcuttur. Yağışlar 2020'de Türkiye ortalamalarının %12, 2021'de %9 ve 2022'de de %12 gibi altında gerçekleşince maalesef balıkların ana besin kaynağı olan nehirlerden daha az su ve dolayısı ile daha az besin gelmesi ile de balıkların azalmasında önemli rol oynadığını düşünüyorum. Çünkü balıkların %90 gibi büyük miktarı nehir ağızlarındaki deltalarda yakalanır. Çünkü nehirlerden sürekli olarak buraya besleyici elementler gelir. Eğer kuraklık başlarsa, ki son 3 yıldan beri yağışlar azalmıştır, nehirlerden denizlere gelen besleyici elementler de azalır ve sonuç olarak balıklar azalır. İşte bu durumlarda Tarım Bakanlığı'nın balık avını yasaklaması ya da kota koyması gerekir”