Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Aralık ayı olağan meclis oturumu Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi'nde gerçekleştirildi. Oturuma İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer başkanlık yaptı. Meclisin gündeminde ise geçtiğimiz günlerde sonuçlanan Buca Metrosu ihalesi vardı.
HIZAL: İŞ BAŞLAMADAN 1 MİLYAR KAYNAK GİTTİ
Gündem dışı konuşmalarda söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal metro ihalesi ile ilgili kafalarında ciddi soru işaretleri olduğunu belirterek, "Buca Metrosu çokça gündemimizde olan bir konu. İzmir'in en büyük yatırımı olduğu söylenen yatırım... Umarım en kısa sürede başlayıp biter. Buca Metrosu meselesi başlamadan kafalarda ciddi soru işaretleri doğdu. İhale süreci öncesinde bir takım rakamlar belirtildi, sonrasında da bunun çok altında bir rakamla sonuçlandı. uzunca bir süre sonuçlanan ihalenin kesinleşmesi beklenildi. Bir gün kalktık 529 milyon TL fazla veren ve şu anda İzmir'de bir metro inşaatı yapan bir firmaya ihale verilmediğini gördük. Madem bu doğruydu, madem sizce doğruydu; bunu yaptığınız anda, 'Bu ihaleyi biz yapıyoruz, ve kararı biz verdik, şu şu gerekçeler ile verdik' demediniz de "Kredi vericilerin inisiyatifinde olan bir durum" dediniz? Ancak bir gün sonrada "Bu kararı biz verdik" dediniz... Bu ifadeler Dünya Bankası kredisinde kullandığınız ifadeler gibi. Bu ifadeler sizce de çok doğru olmadı ki bunu savunamadınız. 529 milyon…
Her seferinde çıkıp yapamadığınız metrolar üzerinden dövizin şu kadar olması bizim metromuza mal oldu gibi açıklamalar yapıyorsunuz. Bunu yapabilmeniz için, sizin metroyu yapmanız lazım. Ortada yapılmış yada yapılması devam eden bir metro yok. 529 milyonla sizin yapamadığınız ortalama bin adet konut yapılır. Uzundere'de yapmak istediğiniz ancak yapamadığınız kentsel dönüşüm çalışması var ya… Bu tutar ile yapılırdı. Siz bu ihaleyi istediğiniz şekilde X firmaya veriyorsunuz sonra bunun kılıfını hazırlıyorsunuz. Bunun üzerine fiyat farkı eklenecek ve iş başlamadan İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 1 milyar kaynağı gidecek.Bunun açıklaması 15 dakikalık sunumla olmaz. Bunun çok daha net bir şekilde gerekçeler ile anlatılması gerekiyor" ifadelerini kullandı.
ÖZUSLU: YEREL VE MERKEZİ İKTİDAR YOL YAPMAKLA ÖVÜNMEMELİ
Hızal'ın ardından söz alan CHP Grup Başkanvekili Mustafa Özuslu ise, "Hızal'ın 15 dakika dediği o sunumda herkes dikkatle izledi ve tane tane madde madde anlatıldı" diyerek sözlerine şu ifadelerle devam etti:
"İhalenin her aşaması sunumda da gösterildiği gibi şeffaflık ve hesap verilebilirlik üzerine oturmuş, sadece belediyemizin değil ihale komisyonunun ve bağımsız denetçilerin gözetimi altında yapılarak bir karara bağlanmış. Biz bir metro yapmak istiyoruz. Bu metroyu İzmir halkının kendi kazançlarından gelirlerinden elde ettiğimiz parayı en rasyonel şekilde kullanarak en kısa sürede bitirmek istiyoruz. Bu irade var. Ne oluyor? Süreç ilerledi ve belli bir noktaya geliyoruz. Eğer burada kafalarımızın arkasında soru işareti olan konu varsa bunu da sorarak cevabını her zaman alabileceklerini daire başkanımız da söyledi. Metro yapmadığımız söyleniyor... İzmir'de insanlar nereye biniyor? Kim yaptı o metroları? Biz metroları yaptık ve hesabını da kuruşu kurşuna verdik. İster yerel ister merkezi olsun iktidarlar hizmet yapmak için vardır. Yol yaptım diye böbürlenmek tüm iktidarlar için geçersizdir. Tabii ki yapılacak."
BOZTEPE: BU BAHANE OLMAMALIYDI
AK Parti Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe ise ihaleyi kazanamayan firmanın zorlu şartlara rağmen ilk metroyu yapmış olduğunu hatırlatarak, "Çok sakin geçen bir meclisti, sunum da yapıldı... CHP Grup Başkanvekili yine sesini yükseltince ortam hareketlenecek gibi duruyor. İzmir'in metrosunun yapım merkezi ilk metroyu yapan ve zorlu bir bölgede yapan bir firma. Bunu becerdi ve ilk metroyu yaptı. Yıllarca ihalelere giren biriyim ve bu bahane olmamalıydı" diye konuştu.
YILDIZ: İZMİR'İN KAYBINI ORTAYA KOYMAK ZORUNDAYIZ
Söz alan AK Parti Grup Sözcüsü Hakan Yıldız ise kaybedilen paranın İzmirlilerin parası olduğuna dikkat çekerken, "Grubumuz hiçbir zaman abartı sanatı içinde olmadı. Sunumda net bir ifade var 760 iş kalemini inceledik, 450 kalemde 1 nolu teklif ile 2 nolu teklif arasında yüzde 50 ucuz olan kalemleri inceledik diyor ihalede. Bunun toplam değeri 318 milyon TL… Bugün baktığımızda 529 milyonluk bir fiyat farkı var. Hangi usullerle incelendiği konusunda ihalelerin bir netlik yok. Sunuma bakıyoruz tüneller konusunda yeterli görmemişiz. Sonunda topladılar ve 8 firmanın yeterliliğine saygı duyuyoruz dediler. Bu firmaları incelemişsinizz ve 12 ana kolda yeterli iş yapabileceğine yeterli görmemişiz. Kemal Sevinç Bey burada. İzmir Metrosu'nu bitiren bir firma. Arada bir fark var... Rakamlarla söylüyoruz. İkinci firmayı da aynı kriterlerle incelenip incelenmediğini de göremedik. Sizin söylemlerinizle ilgili çelişkiyi de belirtti Özgür Bey. İzmir'in ciddi bir kayıp yaşadığını rakamlarla gördük. İzmir'in kaybını ortaya koymak gibi bir mecburiyetimiz var" ifadelerini kullandı.
KÖKKILINÇ: EN DÜŞÜK TUTARA DEĞİL GERÇEKÇİ OLANA VERMENİZ GEREKİR
CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç, AK Partili Meclis üyelerinin eleştirilerine yanıt vererek kazanan firmanın maliyetlerinin gerçekçi olduğuna vurgu yaptı. Kökkılınç, "Konu 529 milyona takılmış durumda. Bu tutar fazladan ödeme yapılıyormuş gibi algı yaratılmaya çalışılıyor. Bu ihaleye katılan firmaların ihaleye katılmasındaki yeterliliği, gücü olup olmadığı ile ilgilidir. Gelen teklilerde zaten yaklaşık maliyeti vardır. En düşük teklif verene değil gerçekçi olana vermeniz gerekir. Gerçekçi olan söz konusu kazanan firmanın rakamlarıdır" dedi.
SOYER: ELİNİZİ VİCDANINIZA KOYUN
Son olarak söz alarak iddialara yanıt veren Başkan Tunç Soyer, sadece güvenle bu işin olamayacağına dikkat çekerken, "Biz bugün bir sunum yaptık ve süreci şeffaf bir şekilde anlattık. Nihai olarak sonlandığında dosyaları da sizlerle paylaşacağız dedik... O zaman bu telaşın neden olduğunu anlamıyorum. Bu siyaset ise yazık. Zamanımıza yazık. Bir bilgi sahibi olmamız lazım" dedi.
DİMYATA GİDERKEN ELİNDEKİ BULGURDAN OLAN ÇOK...
"Bu firma yapamaz mıydı sözleri var..." diyen Başkan Soyer, konunun güven ile bir alakası olmadığına değinerek, "Sadece güven düşüncesi ile ihaleyi verebilir misiniz?" diye sordu. Başkan Soyer, firmalar arasında karşılaştırılması gereken; hesaplar, rakamlar olduğuna vurgu yaparak şu sözleri söyledi:
"Göz ardı edilen bir şey var. Biz dört büyük ulusal yatırım bankasından 490 milyon Euro'luk konsorsiyum oluşturarak çıktık bu işe. Biz kazmayı vurduğumuz andan itibaren paramız hazır ve vaktinde halkımızın kullanımına açacağız. Buradaki büyük bir başarıyı lekelemek İzmir'e yakışmıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi uluslararası finans kuruluşlarını ikna ederek kaynağı yaratmış ve ihaleye çıkmıştır. İhale sürecinde Dimyata giderken elindeki bulgurdan olan çok kurum vardır. Siz 529 milyonu kazanacağım diye belki çok daha ağır maliyetler ödemek zorunda kalacaksınız. Rakamlar konuşur duygular değil. Asla bir şeyi kılıfına uydurmaya çalışmıyoruz. Onu kim yaptıysa ona söyleyin. Biz ne gerekiyorsa onu yapıyoruz. Biz bu milletin menfaatini herkes kadar düşünüyoruz. Böyle bir ihaleyi böyle bir mecliste gündeme getiren kaç belediye var? Kaç belediye bu kadar şeffaf paylaşıyor? Elinizi vicdanınıza koyun."
AK PARTİ'DEN 'REZERV ALAN' ÖNERİSİ
Mecliste Meclis Üyelerinden gelen önergelerin görüşüldüğü kısımda AK Parti grubu adına AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal ve Grup Sözcüsü Hakan Yıldız'ın İzmir depremi ile ilgili verdiği önergede yer aldı. Alınan karar ile rezerv alanlar K sınırları ve emsal artışından dışarıda tutulurken, yeni belirlenecek olan rezerv alanlarında bu sürece dahil edilmesi önerildi.
Yazılı olarak verilen önergede şu ifadelere yer verildi;
"İzmir ilinde 30 Ekim'de yaşanan deprem faciası sonrasında belediye meclisimizce yapılan çalışmalar sonucunda, sağlıklı şekilde yeniden yapılanmayı sağlamak amacıyla İzmir ili genelinde 30.10.2020 tarihinde meydana gelen deprem sonucunda 7269 sayılı kanun kapsamında ağır ve orta hasarlı olarak tespit edilen yapılar ile 01.01.1998 tarihinde yürürlüğe giren “afet bölgelerinde yapılacak yapılar hakkında yönetmelik” öncesinde ruhsat alarak yapılmış yapılar veya 6306 sayılı yasa kapsamında riskli yapı olarak belirlenen yapıların dönüşümüne ilişkin yapılacak plan ve uygulama çalışmalarında uyulacak usul ve esaslar; belirlenerek Mevcut Plandaki Durumu Korunacak Alanlar başlığıyla (K)sınırları belirlenmiştir. Bu çalışma yanında il genelinde orta ve ağır hasarlı yapılar ile ilgili genel karar da alınmıştır.
Tüm yapılan çalışmalar içinde Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen Rezerv Yapı Alanları hariç tutulmuştur. 30/11/2020 tarihinde bayraklı ilçesinde Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen Rezerv Yapı Alanları için bu durum geçerli bir karar olmakla beraber, yeni belirlenecek rezerv yapı alanlarından belediye meclisinin bu kararlarının uygulanmaması planlamanın eşitlik ilkesi ile hukuk bütünlüğü açısında ters düşülmektedir.
Bu nedenle; İzmir İli Genelinde 30.10.2020 Tarihinde Meydana Gelen Deprem Sonucunda 7269 Sayılı Kanun Kapsamında Ağır Ve Orta Hasarlı Olarak Tespit Edilen Yapılar İle 01.01.1998 Tarihinde Yürürlüğe Giren “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” Öncesinde Ruhsat Alarak Yapılmış Yapılar Veya 6306 Sayılı Yasa Kapsamında Riskli Yapı Olarak Belirlenen Yapıların Dönüşümüne İlişkin Yapılacak Plan Ve Uygulama Çalışmalarında Uyulacak Usul Ve Esaslarda aşağıda belirtilen madde ile ilgili “3194 sayılı İmar Kanununun Geçici, 16. maddesine (Ek; 11/05/2018-7143/16 md.) göre yapı kayıt belgesine konu edilen alanlar bu kapsamda değerlendirilemez ve kazanılmış hak oluşturmaz.
Bu usul ve esaslardan yapı yasaklı alan, heyelan alanı, taşkına maruz alan, kıyı alanı, tarımsal nitelikli alan, orman alanı, sit ve diğer koruma alanları (Koruma Amaçlı İmar Planı bulunan alanlar hariç), hassas alanlar, doğal karakteri korunacak alanlar, dünya mirası alanları, 5366 sayılı Kanun gereği Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edilen yenileme alanları, 30/11/2020 tarihinde Bayraklı ilçesinde Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen Rezerv Yapı Alanları ve diğer özel kanunlar ile belirlenen alanlarda kalan taşınmazlar faydalanamaz.”
SANDAL: CİDDİ BİR MAĞDURİYETİMİZ VAR
İlgili önerge sonrası söz alan Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal ise, "Söz konusu olay Bayraklı’da deprem sonrası proje alanlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yıkılan evlerle ilgili" dedi ve ağır hasarlı binaların risk verilmeden tamamının yıkılmış olduğunu ifade etti. Bölgeyi vatandaşların itirazı sonrasında da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın rezerv alan ilan ettiğini vurgulayan Sandal, "Bizim de k sınırları planlarımızda rezerv alanlar uygulama alanı dışında kaldığı için orada ciddi bir mağduriyetimiz var. Eğer meclisimiz marifetiyle çözülebilecek bir işlemse bizce de olumlu bir işlem. Burada aslında mesele; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın uygulamalarından kaynaklı bir sıkıntı var... Çünkü ağır hasarlı bina Çevre ve Şehircilik Bakanlığı marifetiyle yıkılıyor ama riskli yapı ilan edilmiyor" diye konuştu.
Sandal'ın sözleri sonrası konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ise "Serdar Başkanım sizde ilk komisyonda görev alırsanız hem bir sunum yapmış olursunuz hem de sorunlar hızlı çözülmüş olur" ifadelerini kullandı. Konuşmaların ardından ise ilgili önerge İmar, Hukuk, Kentsel Dönüşüm, Afet, Deprem, İklim Değişikliği, Çevre ve Sağlık Komisyonları'na sevk edildi
50 MİLYONLUK KREDİ TALEBİ KOMİSYONLARDA
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir'in enerji ihtiyacının karşılanması için hayata geçirilen şirket olan; İZETAŞ için 50 milyon TL kredi çekme yetkisi adına meclis üyelerinden onay istedi. Meclis üyelerinin onayına sunulan ilgili gündem maddesi, oy birliği ile Bütçe ve Şirketler Komisyonlarına gönderildi.