“İzmir, bir prenses gibidir,
Güzel şapeli ile,
Çağrısını durmadan cevaplayan
Mutlu baharı, ve…
Bir vazo içindeki çiçekler arasında
Gülümseyen kümeler gibi, denizinde
Adeta oyulmuş adacıkları ile”
Victor Hugo – La Captive (Tutsak) Şiiri
Bir varmış, bir yokmuş…
İzmir. Eski Yunancada Smyrna biçiminde yazılırmış. İon yazımında da Smirni ya da Zmirni olmuş. Daha sonra Zmirni giderek İzmir’e dönüşmüş. Yerleşim tarihi İÖ 3 bin yılına dek uzanan bu kent binlerce yıllık bir tarihi, uygarlığı ve kültürü kucaklamış. İzmir ender rastlanan, eski ve görkemli uygarlıkların merkezi ve mitolojik renge sahip kentlerden biri olmuş. Aslında bilinen en eski adı Tismurna imiş. Bu isim Hitit döneminde biliniyormuş. Helenler ya da Bayraklı Höyüğü’nde oturanlar kelimenin önekini (Ti) atarak Smurna ismini kullanmışlar. Kentin ilk yerleşim yeri de Amanara (şimdiki Yamanlar) Dağı’nın etekleri olmuş.
19. Yüzyılın başlarında İzmir’i ziyaret eden bazı gezginler, İzmir’i gezdikçe, tanıdıkça çok beğenmiş ve o döneme ait bazı bilgi ve gözlemlerini aktarmışlar.
Gustave Flaubert;
“Kadifekale… Kaleye çıkış. Küçük mezarlık. Yavaş yavaş İzmir ayaklarımın dibinde büyüyor. Akşam yaklaşıyor. Kaleye, eski kapılardan birinden giriyorum. İç avluda küçük bir cami, her tarafı otlar kaplamış. Daha görülmeye değer bir şey olup olmadığını görmeden karanlık basıyor. Gurubu seyrediyorum. Şimdiye kadar bu kadar değişik güzellikte olanını görmemiştim. Solda, Çatalkaya’nın arkasında, koyu mavi, lacivert, üstte adeta kızıllaşmış bir gökyüzü, Bornova yönünde mümkün olabilecek her tonda dağlar, kahverengi, sonra pembe, kırmızı.
Aman Allahım. Aman Allahım. Oradan dönüyorum. Eğimli bir yoldan ve bir mezarlığın arasından şehre Musevi ve Türk mahalleleri içinden giriyorum. Yollar dar. Son günlerin yağmurları yolların kaldırımları arasında bir dere teşkil etmiş. Dükkanların üzerinde küçük lambalar yanmış. Kalabalığın uğultusu. Kış yaklaşıyor, soğuk. Bazı evler ışıklandırılmış. İçeri girenler, dışarı çıkanlar, köpekler ve kapıların önünde çocuklar, içerileri karanlık.”
Chateaubriand;
“Bir başka Paris… Dört mahalleye ayrılan bu kentte göklere yükselmiş selvileri, cami kubbeleri ve minareleri, karanlık ve dolambaçlı sokaklarıyla Türk mahallesi kendine has bir yapıya sahip.”
Xavier Marmier;
“Sevimli konukseverliği, sokaklarının ve çarşı pazarlarının ilginç hareketliliği, körfezinin güzelliği, yemyeşil, taptaze, çiçeklerle donanmış sayfiye yerleri yüzünden bu şehirde bir süre oturduktan sonra, ayrılırken üzüntü duymayan ve tekrar buraya dönmek istemeyen bir yabancı yok gibidir.”
Geçtiğimiz hafta Prof. Dr. Oğuz Makal (Oğuz Hocam) bana “Tarih İçinde İzmir Sinemaları” isimli kitabını hediye etti. Her sayfasına, araştırmalarına, verdiği bilgilere… hayran kaldığım kitaptaki İzmir’in tarihçesi ile ilgili bilgilerin bir kısmını bu haftaki yazımda sizlerle de paylaşmak istedim. Aslında zaman içerisinde yine bu köşemizde İzmir sinemalarının tarihçesinden de bilgiler aktarmayı isterim. Ayrıca huzurlarınızda bu eşsiz değerdeki hediyesi için Oğuz Hocama tekrar tekrar teşekkürlerimi sunmak, kucak dolusu sevgi ve saygılarımı göndermek isterim. Ellerinize, emeğinize ve yüreğinize sağlık…
Kitap hakkında bazı bilgilere gelince:
Birinci baskıdan bir yıl sonra TC Kültür Bakanlığı Sinema Kitapları Araştırma Ödülü’nü kazandı. İzmir sinemalarının aktarılabilen en ayrıntılı tarihi oldu. Gazete, dergi yazıları, konferans, söyleşi, TV programlarının konusu ve “Tarih İçinde İzmir Sinemaları” belgesel filminin kaynağı oldu…
Gelelim bu haftaki sizin için seçtiklerimiz köşesine!
Konser sevenler;
28 Eylül’de Çim konserleri kapsamında Tarihi Havagazı Kültür Merkezi’nde Gaye Su Akyol konseri,
Ooze Venue’de 27 Eylül’de Necati ve Saykolar ve Yaygara konseri, 29 Eylül’de Berkay konseri ve 30 Eylül’de Rober Hatemo konseri,
Evet Ne Söylüyorduk konseri 30 Eylül’de Hayal Kahvesi Optimum’da,
29 Eylül’de Bostanlı Suat Taşer’de Hüsnü Arkan konseri,
30 Eylül’ de Container Hall’ de Ceylan Ertem konseri,
29 ve 30 Eylül’de İzmir Kültürpark Açıkhava Tiyatrosu’nda Sıla konseri,
30 Eylül’de Buca Hasanağa Bahçesi’nde Palmiyeler konseri,
30 Eylül’de 7 Bilgeler’de Tuna Ötenel ve Dostları konseri var.
Ayrıca 30 Eylül’de Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde İzmir Dokuz Eylül Rotary Kulübü’nün organize ettiği Göksel konseri var. Konserin tüm geliri maddi imkanı sınırlı ve başarılı öğrencilerin Ali Nesin Matematik Köyü’nden eğitim alabilmeleri için kullanılacak.
Sergi sevenler;
Arkas Sanat Merkezi’nde Arkas Koleksiyonu’ndan “Su Manzaraları” isimli sergi 20 Eylül’de açıldı! (tavsiye ederim)
İzmir Sanat’ta 15 Eylül’de açılan Atilla Ağırbaş’ın “Denizin Gözleri” isimli resim sergisi 30 Eylül’e kadar açık olduğunu tekrar hatırlatalım.
29 Eylül’de Ahmed Adnan Saygun Kültür Merkezi’nde Belgesel fotoğrafçısı Tuncay Dersinlioğlu’nun “10” isimli fotoğraf sergisi açılıyor. 2007- 2017 yılları arasında çektiği 35 fotoğrafın yer alacağı sergi 11 Ekim’e kadar açık olacak.
Ayrıca İzmir Alsancak’ta Fil Art & Design, 30 Eylül’de Madam P’nin “Bedensiz” isimli resim sergisi ile açılıyor. Fil Art & Design’ın sahipleri Yağmur Turan ve Özgül Duran’dan aldığımız bilgilere göre de Fil Art & Design’da sergiler, workshoplar, resim dersleri, art therapy ve yoga dersleri… gibi pek çok etkinlikler yer alacak.
Bilginize!
7. Uluslar arası EgeArt Sanat Günleri kapsamında “İpek Yolu Karma Karikatür Sergisi” Konak Belediyesi’nin Neşe ve Karikatür Müzesi’nde açıldı. Sergi 20 Ekim’e kadar açık.
Film sevenler;
anne! (Gerilim)
Ay’ın Sırrı (Aksiyon, Komedi)
Elly Hakkında (Dram)
Benim Varoş Hikayem (Belgesel)
Damat Koğuşu (Dram, Polisiye)
Firardayız (Komedi)
Kurtlar Vadisi Vatan (Aksiyon, Gerilim)
Ninjago Filmi (Animasyon)
Bu hafta vizyonda!
Ayrıca “Başka Sinema” etkinlikleri kapsamında Karaca Sineması’ndaki filmlere bakmayı unutmayın!
Yeniden Sinematek 2017 etkinlikleri kapsamında 27 Eylül’de “Kırmızı Kaplumbağa” filmi Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde.
Bilginize!
Tiyatro sevenler;
Ferhan Şensoy’un “Ferhangi Şeyler” isimli oyunu 29 Eylül’ de Bornova Açıkhava Tiyatrosu’ nda, 30 Eylül’de Bostanlı Suat Taşer’de ve 1 Ekim’de Güzelbahçe Kültür Merkezi’nde.
“Kırkından Sonra” isimli oyun 2 Ekim’de Bostanlı Suat Taşer’de ve 3 Ekim’de Konak Sahne Tozu Tiyatrosu’nda.
İyi Arkadaş Önerisi;
Haruki Murakami “Fırın Saldırısı” bu haftaki önerimiz.
Ayrıca İlkçağ Sanatı’ndan Rönesans Dönemi’ne, Barok’tan Modern Çağ Sanatı’na kadar 200’den fazla eser hakkında bilgi edinmek isteyenlere “Sanat Kitabı” da bu haftaki önerimiz.
Haberler…
Ege Üniversitesi’nin bu yıl 7.’sini düzenleyeceği “Uluslar arası EgeArt Sanat Günleri” 25 Eylül- 31 Aralık tarihleri arasında “İpekyolu Sanatçılarını Ege’de Buluşturuyoruz” sloganı ile yapılacak. Ayrıca etkinlikler bu yıl ilk defa çeşitli üniversite kampüsleri ve Ege Bölgesi ilçelerinde de olacak. Kuşadası Belediyesi’nin katkılarıyla 25 Eylül- 13 Kasım tarihlerinde “EgeArt Kuşadası” ve 28- 30 Eylül tarihlerinde de Bayındır Belediyesi’nin katkılarıyla “EgeArt Bayındır” etkinlikleri düzenlenecek.
Karşıyaka Belediyesi’nin katkılarıyla Türkiye’de ilk kez Evrensel Çocuk Müzesi ve Eğitim Kampüsü Karşıyaka’da açıldı!
İyi ve güzel gelişmelerle her daim karşınızda olmayı çok arzu ediyoruz
Şimdilik hoşça kalın…
El sallayan sarı kafa emojisi.
Sizde İzmir-İN için önerilerde bulunmak isterseniz aylin.ege@hotmail.com adresine gönderebilirsiniz