Bu satırları sadece Şanlıurfa’nın değil Anadolu’nun en lezzetli mekanlarından biri olan Cevahir Han’dan yazıyorum… Buraya geliş nedenimiz insanlığın Göbeklitepe’de başlayan mutfak hikayesinin Şanlıurfa’da gelecekle buluşuyor olmasına tanık olmamız…
Göbekli Tepe’den başlayan 12.000 yıllık mutfak zenginliğiyle dünyanın sayılı gastronomi merkezlerinden biri olmaya aday Şanlıurfa, gastronomi turizminde örnek teşkil etmeye aday Şanlıurfa Valiliği, Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi ve Karacadağ Kalkınma Ajansı işbirliğinde düzenlenecek “Gelenek ve Gelecek” Mutfak Atölyesi etkinliğine ev sahipliği yapıyor.
Göbeklitepe ve Karacadağ... Uygarlığın başladığı iki nokta… Buğday ya da buğdaygillerin evcil olmayan türleri Yakındoğu’nun hemen her yerinde bulunur. Gezgin ya da yerleşik avcı-toplayıcılar tarafından da doğadan toplanarak tüketilirler. Ancak yabani buğday, tanelerini başak üzerinden çok çabuk döktüğü için bu tüketim oldukça meşakkatlidir. Başağında fazlaca büyümeden hemen olgunlaşan yabani buğday tanelerini bu nedenle başakları hasat ederek elde etmek oldukça güçtür ve döküldüğü yerlerden toplamak gereklidir. Bununla birlikte Yakındoğu’nun bir yerinde yani Urfa Karacadağ’daki yabani buğdaylarda görülen bir genetik mutasyon bu buğdayın tanelerinin başak üzerinde uzun süre dökülmeden kalmasına neden olmuştur. Evcil buğdaylar da işte bu genetik mutasyona uğramış buğdaylardan türemiş ve insan eliyle yetiştirilmesi sonucu yukarıda günümüzü tanımlamak için kullanılan “tahıl uygarlığı”na ulaşılmıştır. Evcil buğdayın nerede ortaya çıktığı sorusunun yanıtına biyoloji, ziraat mühendisliği ve genetik çalışmalarda kullanılan AFLPs (amplified fragment length polymorphisms) uygulamasıyla varılmıştır. Bu uygulamaya göre yabani buğday çeşitlerinden Triticum boeticum ve evcil buğdayın atası sayılan Triticum monococcum’un tanelerinin buğday başağına bağlandığı yerdeki genetik mutasyon incelenmiş ve sonuç olarak Urfa Karacadağ’ın batı eteklerinden elde edilen örneklerin evcil buğdayın atası olduğu anlaşılmıştır. (Bilgiler için Ahmet Uhri’ye teşekkürler)
***
“Şanlıurfa’da Tarih Yeniden Canlanıyor” projesi kapsamında şehrin yiyecek - içecek sektörü temsilcilerine yönelik gerçekleştirilecek “Gelenek ve Gelecek” - Şanlıurfa Uluslararası Mutfak Atölyesi, Şanlıurfa mutfağının yerelden evrensele açılması anlamında önemli adımlardan biri olacak.
Şanlıurfa’daki yiyecek – içecek işletmeleri, şefler, oteller ve sektör paydaşlarına yönelik olarak Cevahir Han’da düzenlen atölye çalışmalarında ülkemizin yetiştirdiği, ulusal ve uluslararası platformda birçok başarıya imza atmış şeflerden Eyüp Kemal Sevinç, Ebru Baybara Demir ve Hazer Amani yereldeki şeflerle mutfağa girerek kentin yiyecek – içecek işletmelerinin dünya standartlarını yakalaması adına iyi uygulama örneklerini paylaştışlar.
Dünyanın en ünlü aşçılık okullarından Le CordonBleu ve Özyeğin Üniversitesi eğitmen şeflerinden ünlü Fransız şef Arnaud DeClercq, Hazer Amani ve Şanlıurfalı yerel şef Hatice İnan’ın eş zamanlı olarak gerçekleştireceği gastroshow mükemmeldi.
Bir Türkiye Avrupa Birliği projesi olan “Şanlıurfa’da Tarih Yeniden Canlanıyor” projesinin Takım Lideri Mary Mc Keon Şanlıurfa’nın Göbekli Tepe’de başlayan kadim mutfak kültürünün ulusal ve gastronomi turizmi bağlamındaki önemi, yöre mutfağının gelenekselliğinin modern çağın bilgisi ile harmanlanarak gelecek nesillere aktarılması ve en nihayetinde Şanlıurfa’nın dünyadaki en önemli turizm trendi olan gastronomi turizmi alanında rekabet gücünün artırılmasının hedeflendiğini söyledi.
Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Hasan Maral da, “Proje kapsamında gerçekleştirilen mutfak atölyeleri neticesinde ilimizin önemli gastronomi turizmi destinasyonlarından biri olma hedefine bir adım daha yaklaşacağı ve ilimizi ziyaret eden yerli ve yabancı turist sayısında önemli artışlar olacağı kanaatindeyim” diyordu.
Gastronomi turizmi ulusal ve uluslar arası güçlerin yerel zenginliklerle buluşmasıyla ancak gerçekleşebilir…
