Hiç sormayın Aralık’ta
Bir hüzün kaplar içimi...
93 Harbi...
1877 - 1878 tarihlerinde,
Osmanlı - Rus harbi oldu.
Mali işlerde geçerli Rumi takvime göre
1293’de olduğundan kısaca ,
‘93 Harbi’ dediğimiz, harpti bu.
Ruslar’ın... Osmanlı topraklarındaki
Avrupa hristiyanlarının hukukunu,
korumak iddiasında... başlattıkları savaş !
Hani ,
Ruslar Yeşilköy’e kadar gelmişlerdi ya,
II.Abdülhamit zamanıydı...
Sonucunda,
Berlin Antlaşması yapılmış ;
Batum savaş tazminatı için Rusya’ya verilmiş,
Sarıkamış, Kars, Ardahan, Artvin Rusya’ya bırakılmıştı.
Harbin sonuçlarından biri,
Sarıkamış Harekatının
tetikleyicisi... olmasıydı.
Sarıkamış Harekatı...
İşte bu savaş... giden yerlerimizi geri alma savaşıydı.
Enver Paşa tarafından planlanmış,
22 Aralık 1914’de uygulanmaya konulmuştu.
Mevsim şartları... savaşa uygun değildi.
Arazi zorluydu, yollar bozuktu.
Şiddetli kış vardı. Yeterli teçhizat yoktu.
İkmal yetersizdi.
Açlık vardı. Çıplaklık vardı. Hastalık
vardı...
Enver Paşa Milli Savunma Bakanıydı.
Vatanseverdi. Zekiydi. Gözüpekti.
En soğuk kış günlerinde,
İstanbul’dan koşa koşa
Sarıkamış’a... cepheye gelmişti.
Ancak, tecrübesi yoktu !
Bu mevsimde... bir boşuna savaştı ;
Kara kıştı, 1 metreden fazla kar vardı.
15-20 derece soğuk vardı.
Sırt çantaları 30-35 kg’dı.
Düşe kalka yürüyorlardı.
Günde 20 km kadar yürümeleri gerekirken... 30 km yürüyorlardı.
Kanter içinde kalıyorlardı.
Canlarından bezmiş, akılları başlarından gitmişti.
Bitkin düşmüşlerdi.
Eldivenleri yoktu.Ayakkabıları delikti.Çorapları yoktu.
Yere çömeliyor, bacak arasına aldıkları tüfeklerine dayanırken,
donup kalıyorlardı...
Yürüyüşlerde kimse kimseye yardım edemiyordu.
Yorgundular... Bitkindiler.
Canını kurtarmaya çalışıyorlardı.
Bu koşullarda bile :
Enver Paşa bizzat Savaşı idare ediyordu.
Askerlerimizde kahramanca savaşıyordu.
Sonuçta...
Sarıkamış’a 300 kişilik bir birlik girdi de... alınamadı.
Toplam 18 gün sürdü.
9 Ocak 1915’ de bitti.
Allahüekber Dağılarının
-50 dereceye varan soğuğunda,
Bir kolordu bile kara saplandı.
Harekatta ;
Ermeni’lerin ihanet desteği olsa da, Ruslar’dan 30.000 asker öldü.
Bizden 60.000 kişi şehit oldu,
7.000 er, 200 subay esir oldu.
Savaşta esir düşüp Sibirya’ya sürülen ve günlük tutan,
Vatansever bir subay,
Tuğgeneral Ziya Yergök ise :
90.000 kişilik Ordudan,
12.000 kişi kaldı... diyordu.
Ruhları şad olsun...
Yüreğimiz dağlandı.
Dilimiz bağlandı.
Aklımız almadı.
Ogün Bugündü...