6 Haziran 2021, birçoğumuz için sıradan bir koronavirüs kısıtlılığı dahilinde geçecek bir gün olsa da, bir yıldan fazla bir süredir, her türlü eğitsel olumsuzluk ve belirsizlikle mücadele ederek, geleceğini sağlam temeller üzerinde inşa etmeye çalışan 8. sınıf öğrencileri için nefeslerin tutulduğu unutulmaz bir gün olacak.
6 Haziran sabahı, Liselere Giriş Sınavı (LGS) gerçekleşecek ve 1 milyon 240 bin öğrenci için, diğer günlerden farklı ve gelecek belirleyici olacak. Sosyal mesafenin korunması esasına göre gerçekleşecek sınav, iki oturumdan oluşacak. Türkiye saatiyle sözel oturum 09.30’da, sayısal oturum ise 11.30’da başlayacak. Sınava girecek öğrenciler, sözel alanda 50, sayısal alanda 40 soru çözecekler.
***
Pandemi nedeniyle, yıl boyunca eğitimin büyük bir bölümü uzaktan sürdürülürken, LGS’ye girecek öğrenciler Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği müfredattan sorumlu olacaklar. (Türkçe branşında, dil bilgisi konularının sınav kapsamı dışında bırakılması, tepkilere neden olurken, eğitim süresince, 8. sınıf Türkçe dersi kapsamında dil bilgisi konularının işlenmesi, deneme sınavlarında ilgili kazanımlara yer verilmesi ve MEB tarafından yayınlanan örnek sorular dahilinde yer alması, öğrencilerin sınav odaklı çalışma programlarında sıkışıklığa neden oldu.)
LGS’de yer alan yeni nesil sorular, öğrencilerin çok boyutlu ve üst düzey düşünme becerileri geliştirmeleri açısından önem arz ediyor. Sınava hazırlık sürecinde, analitik zeka, mantık ve muhakeme yeteneklerini nasıl geliştirebilecekleri konusunda becerilerini tanımaları, yeterli pratik yapmaları, süre kontrolü ve konu kazanım odaklı çoklu denemeleri belli bir rutin dahilinde tekrarlamaları, sınav performansını etkileyecek en önemli faktörler arasında geliyor.
***
Başarıya giden yolda, kişiselleştirilmiş çalışma planı oluşturmak, odaklanma stratejileri belirlemek, motivasyon ve kararlılık sürecin sağlıklı ilerlemesi açısından çok önemli. Aynı zamanda LGS, öğrencilerin bireysel çalışma stratejilerini anlamaları ve geliştirmeleri açısından becerilerine ayna tutan bir sınav. Öğretmen gözüyle, duygu kontrolü becerisinin geliştirilmesi açısından da eşsiz bir imkan sunuyor. LGS, hedef belirleme, sabır ve azim gibi erdemler açısından da duygusal gelişimi destekleyen bir süreç yönetimi gerektiriyor. Sınava hazırlık aşamasında geliştirilecek davranışların sınav sürecini ve sonucunu doğrudan etkileyeceği bilinciyle hareket etmekte fayda görüyorum.
Sınava hazırlık sürecinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, heyecan ve kaygının doğal duygular olduğudur. Bu tür duyguların kontrol edilebilir düzeyde tutulabilmesi için, öğrencilerin sosyal ve akademik becerilerini bir bütün olarak görebilmeleri, hassasiyetlerini, zayıf ve güçlü yanlarını tanımaları ve duygularını dengeleyebilme becerilerini geliştirebilmeleri için ihtiyaç duyulan yapılanmayı zamanında oluşturabilmeleri gerekmektedir.
***
Kaygının bulaşıcı olduğunu bilmek, kaygıyı tetikleyecek kıyas ve olumsuz duygu durumundan kaçınmada en etkili yoldur. Akran ve aile iletişiminde en çok dikkat edilmesi gereken konuların başında gelen kıyas, ilişki yönetimini güçleştiren ve zayıflatan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bireyi, kendisine has özellikleri ve doğasıyla kabul etmek, eşsiz ve biricik olduğunu hissettirmek, davranış ve alışkanlıklarının yapılandırılması açısından son derece önemlidir. Velilerin bu konudaki yapıcı tutumları, sınav süreci ve esnasında öğrencinin motivasyonunu artırırken, değerli hissetmesini de sağlayacaktır. Sınav, hiçbir surette kişisel değerlerin ölçüldüğü bir arena olarak görülmemelidir.
Zaman baskısını azaltmak için doğru nefes tekniklerini uygulamak ve dikkat becerilerini kuvvetlendirmek için uygulanacak zihinsel şartlanma oryantasyonu, sınav öncesi ve sürecinde olumlu güdüleyicilerdir. Sınav esnasında, soruları dikkatlice incelemek ve çözüme ulaştırılamayan sorular üzerinde zaman kaybetmeden ilerlemek etkili yöntemler arasında
gelir. Hızlı tahmin imkanı bulunan sorularda seri ilerlemek, zaman kazanmak ve daha zor sorulara yoğunlaşabilmek açısından son derece önemlidir. Soru atlamamak ve cevap kağıdı üzerinde doğru işaretleme yaptığından emin olmak da başarılı bir sınav deneyiminin kazanımları arasındadır.
***
Sağlıklı bakış açısı geliştirmek, bireysel gelişim, konforlu öğrenim ve verimli bir sınav deneyimi için gereklidir. Sınavı kayıp-kazanç ilişkisi içinde bir mecburiyet olarak tanımlamak hatadır. Karamsarlık ve karmaşık duyguların etkisinde geçirilen hazırlık süreci, ters motivasyona yönelterek, yetersizlik ve başarısızlık duygularını besleyeceğinden yapılanma sürecine destek olmaz. Bu yüzden sınava moral bozucu tüm düşünce ve yaklaşımlardan korunarak hazırlanmak yerinde olacaktır. Sürecin sunduğu tecrübelerle farkındalıklı yol haritası oluşturmak, hazırlık kalitesini ve verimi artıracaktır. Uyku düzeni, beslenme ve aktiviteler konusunda azami önem gösterilmeli, sınavdan en az iki gün önce çalışmalar ve tekrarlar tamamlanmalıdır.
***
Belki de hedeflediğin kurum seni kazanmalı öğrenci dostum, ne dersin?
Belki tüm sınav deneyimin kendine dair bir kazanım yolculuğudur.
Bakış açın değişirse, algın ve dünyan da değişir.
Yolun sonundan çok sürecin katkılarını önemsemek gerektiğini yineleyerek, başta çok kıymetli öğrencilerim olmak üzere, LGS’ye katılacak tüm adaylara başarılar dilerim…